Rahmi Güven
Eser hazırlanırken yazmaya ömrü vefa etmeyen Rahmi Güven kardeşimizin Özgeçmişi başarılarla dolu yaşamını arkadaşı Prof. Ekrem Ekinci yazdı. Rahmi ışıklar içinde yatsın. Bu kitapla onu şimdiki ve gelecek kuşaklar hep hatırlayacaklar.
1948 doğumlu Rahmi Güven, ilkokulu Gazi Okulu’nda okudu. İlkokul öğretmeni, zamanının duayen hocası Fatma Kayhan’dı. İlkokuldan sonra Konya Maarif Koleji sınavlarını kazanıp, lise son sınıfa kadar bu okulda okudu. Altı yıllık ortaokul ve lise öğreniminde her yıl sınıf birincisi oldu. 1965 yılında tüm Türkiye’den 60 dolayında öğrencinin seçildiği American Field Servis (AFS) uluslararası öğrenci değişim programı burs sınavını kazandı ve lise son sınıfı Amerika’da okudu.
Fizik dalında lisans derecesini 1970’te, yüksek lisans derecesini 1973’te ve doktora derecesini 1976’da Orta Doğu Teknik Üniversitesi Fizik Bölümünden aldı. Rahmi Güven, mezuniyet sonrası ODTÜ Fizik Bölümünde göreve başlamıştır. Burada Erdal İnönü ile hayat boyu sürecek yakınlığının temelleri atılmıştır. Daha sonra birliktelikleri Boğaziçi Üniversitesi ve Marmara Araştırma Enstitüsünde de devam etmiştir. Center for Theoretical Physics, University of Texas at Austin ve Institut für Theoretische Physik Universitaet Wien’de doktora sonrası araştırmalar yürütmüştür. Uzmanlık alanı klasik ve kuvantum gravitasyon teorileridir. Einstein teorisinin kesin çözümleri, kara delikler, süpersimetrik kara delikler, süpergravitasyon teorileri, M-Teorisinin 5-zar çözümü ve Penrose limitinin süpersicim teorilerine genelleştirilmesi konularına katkılar yapmıştır. Bu alanlarda çok sayıda atıf alan uluslararası tanınan bir bilim adamıdır
Boğaziçi Üniversitesinde 1981 yılında doçent ve 1989 yılında profesör oldu. 1991-1996 yılları arasında Boğaziçi Üniversitesi Matematik Bölüm Başkanı, 2008-2011 döneminde ise Işık Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Dekanı olarak görev yaptı. İtalya’da, Trieste’deki International Centre for Theoretical Physics’te (ICTP) 1991-1996 döneminde asosiye üye ve 2000-2007 döneminde kıdemli asosiye üye seçilmiştir. 1997 yılında Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) asli üyesi seçilmiştir. 3 Kasım 2011 tarihinde TÜBA asli üyeliğinden istifa etmiştir.
Akademik hayatında yaptığı önemli katkılar nedeniyle sürekli olarak ödüller almıştır. 1982 yılında istikbal vadeden bilim insanlarına verilen TÜBİTAK Temel Bilimler Teşvik Ödülü, 1987 yılı Sedat Simavi Vakfı Fen Bilimleri Ödülü, 1999 yılında üstün başarı gösteren bilim insanlarına verilen TÜBİTAK Bilim Ödülü ve 2003 yılı Boğaziçi Üniversitesi Vakfı Araştırmada Üstün Başarı Ödülü almıştır.
Şen Güven’in eşi ve Ayşe Güven’in babasıdır. Rahmi Güven’i 16 Eylül 2019 tarihinde İstanbul’da kaybettik. Rahmi Güven Karaman’dan yetişen en başarı bilim insanları arasında en ön sıralarda olan değerlerimizdendi.
Karaman’ın Yetiştirdiği Örnek Bilim İnsanı
Üniversiteye giriş sınavlarının merkezi sistemle yapılmadığı o yıllarda, kendi sınavını yapan ODTÜ’nün Fizik Bölümü’nü seçti. O dönemde öğrenciler arasında muteber mesleklerin başında mühendislik ve tıp gelmekteydi. Temel Bilimlere gitmek isteyen kapasiteli öğrencilere nadiren rastlanıyordu.
Rahmi Güven’in temel bilimleri seçmesinde, Karaman’ın öncü doktorlarından babası Ziya Güven’in önemli etkisi olmuştur. Kendisi doktor olmasına rağmen, Rahmi’ye ve arkadaşlarına ısrarla temel bilimci olmalarını salık vermiştir. Rahmi’nin Fizik Bölümünü ve ülkenin o yıllardaki yükselen yüksek öğretim kurumu -ODTÜ’yü- seçmesi bu nedenle bilinçli bir karardı.
ODTÜ’de Fizik Bölümünde lisans, yüksek lisans ve doktora derecelerini aldıktan sonra, aynı bölümde instructor (asistan) olarak göreve başlamıştır. Lise öğrenimi sırasında yurtdışı deneyimi olmasına rağmen, Rahmi bu dönemde yurtdışına gitmemiş ve doktorasını tamamlayıncaya kadar tüm eğitimini ODTÜ’de sürdürmüştür.
ODTÜ çok iyi bir yüksek öğretim kurumu olmasına karşın, bu okuldaki ve Türkiye’deki şartlar ve olanaklar göz önüne alınınca, acaba uluslararası kriterler açısından Rahmi nasıl bir gelişim göstermişti?
Rahmi Güven doktora sonrası çalışmalar yapmak üzere Center for Theoretical Physics, University of Texas at Austin ve Institut für Theoretische Physik Universitaet Wien’de bulunmuştur. Rahmi’ye, yurtdışı deneyimi ve bu okulların önemli katkılar yaptığı açıktır. Ancak onun dünya çapında tanındığı eserler, kendi birikimlerinden çıkan tek yazarlı makaleleri olmuştur.
Bir bakıma bilime hayranlığı, onu Fizikçi olarak tatmin etmemiş ve Matematik üzerine de yoğun çalışmalar ve öğretim üyeliği yapmıştır. Her iki dalda da o kadar başarılı olmuştur ki; öğrencileri arasında bazıları onu matematikçi, bazıları fizikçi, bir kısmı da fizikçi ve matematikçi olarak bilirdi. Bu konuda onun bilimsel derinliğine işaret edebilecek önemli bir başarısı da kendisi için yan dal olan Matematik Bölüm Başkanlığı’nı, ülkemizde ön sıralarda gelen okullardan Boğaziçi Üniversitesi’nde yapmış olmasıdır.
Yayınları
Fen ve Mühendislik bilimi dallarında yapılan yayınların, bilime yaptıkları katkıyı değerlendirilmede kabul edilen kıstaslardan en önemlisi, yayının SCI (Science Citation Index) kaynağınca taranan dergilerde aldığı atıflardır. Rahmi Güven ve beraber yayın yaptığı araştırıcıların eserlerine Ekim 2019 itibariyle dokuz yüzün üzerinde atıf yapılmıştır. Bu atıflar Rahmi Güven’in tek yazar olduğu ve birden çok yazarla yaptığı 21 eserle ilgilidir. Yayınlanan 21 makalenin 12 tanesinde Rahmi Güven tek yazardır. En fazla atıf alan dört makale: (3- Branes and uniqueness of the Salam-Sezgin vacuum,2004; Planewave limits and t-duality, 2000; Black p-brane solutions of D=11 supergravity theory ,1992; Plane waves in effective field theories of superstrings,1987). Bu makalelere yapılan atıf sayıları sırasıyla 103, 200, 247, 103 tür. Bu makalelerden ilki iki yazarlı, sonraki üç makale ise Rahmi Güven’in kendi başına yaptığı yayınlardır. Bu sonuçlar Rahmi Güven’in ulaştığı akademik mükemmelliğin kanıtıdır. Ayrıca bir başka ilginç taraf, Rahmi Güven’in doktora üstü seviyeye kadar tamamen ülke üniversitelerinde okuyarak ve çalışarak bu seviyeye gelebilmesidir.
Bu analizden anlaşılan Rahmi Güven’in hemşerimiz olarak yaptıkları ile doğduğu toprakları onurlandıran bir seviyeye ulaşmış olduğudur. Bu yargıyı doğrulayan ve pekiştiren çok önemli bir başka başarısı daha vardır. Türkiye’de genç bilim insanlarına ve bilim insanlarına verilen en prestijli ödüller sırasıyla teşvik ödülü ve bilim ödülüdür. Fizik dalında her yıl en fazla iki araştırıcıya verilen teşvik ödülünü 1982 yılında ve bilim ödülünü 1999 yılında Rahmi Güven almıştır. Karaman’dan yetişen bilim insanlarımız açısından bu tek bir örnektir.
Öğretim Üyeliği
Buraya kadarki kısımda Rahmi Güven’in bilimsel kişiliği değerlendirilmiştir. Bilim insanının ikinci bir değerlendirme alanı öğretim üyesi olarak kalite ve kapasitesidir. Bu konuda en doğru değerlendirmeyi öğrenciler yaparlar. Çoğunlukla iğnelenecek hususları mercek altına alan internet öğrenci platformu ekşi sözlükte Rahmi Güven hakkında yazılanlardan bazı alıntıları aşağıda verilmiştir:
“Boğaziçi Üniversitesi’nde matematik profesörüdür. Derslerine girdiğim tek matematik dersi kendisinden aldığım diferansiyel denklemler olmuştur. Gerçi ona da ilk midterme kadar girdim ama olsun. Yine de bu Rahmi Güven’in iyi bir hoca olduğunun bir göstergesidir.”
“Boğaziçi Üniversitesi Matematik Bölümü öğretimi olmakla beraber Rahmi Güven aslında Fizikçidir. Matematik bölümü öğrencilerince çok sevilir, babacan tavrıyla çok güzel ders anlatır ve Diferansiyel Geometri / Diferansiyel topoloji gibi önemli seçmeli dersler açar. Cahit Arf'ın öğrencisi olmuş. Rahmi Güven ayrıca ünlü matematiksel fizikçi Roger Penrose'un yaptıklarını geliştirerek fizik literatürüne "penrose-guven limits" kavramını sunmuştur ki alçak gönüllüğünden bunu paylaşmaz, ancak seminerde kendisini takdim eden kişiden edinilir bu bilgi.”
“Vakti zamanında dinlenmesine doyum olmayan "differential equations" dersleri anlatan, dünyanın en iyi niyetli hocalarından birisidir. Bogaziçi’nde iken öğrencilerine sürekli yardımcı olmaya çalışır, ders bittikten sonra sınıftaki arka sıralara öğrencileriyle birlikte oturur, saatlerce tüm sorularına sabırla cevap verirdi. Anladığım kadarıyla 2005 yılından beri Işık Üniversitesi’nde çalışmakta, şimdilerde fizik bolum başkanı sıfatıyla “http://phys.isikun.edu.tr/rguven/rguven.html” adresindeki resmiyle bize her zamanki babacan tavrıyla gülümsemektedir.
https://www.google.com/search?q="Rahmi+Güven"
Yorumlar
Yorum Gönder